Is een banaan radioactief?

Een banaan bevat natuurlijk kalium, wat ook kleine hoeveelheden van het radioactieve isotoop 40K bevat. Een banaan is dus in principe radioactief, omdat deze kleine hoeveelheden 40K aanwezig zijn. De hoeveelheid radioactiviteit is echter zeer gering, aangegeven door de banana equivalent dose (BED), die ongeveer 0,1 μSv bedraagt. Dit heeft nauwelijks effect op de doses die we binnenkrijgen omdat ons metabolisme ervoor zorgt dat eventueel teveel aan kalium in het lichaam vrijwel direct via de urine wordt uitgescheiden.

Radioactieve straling is overal, van bouwmaterialen tot — jawel — bananen (‘het posterkind van het radioactieve fruit’). Maar inmiddels is duidelijk dat kleine hoeveelheden straling eigenlijk amper schadelijk zijn voor je gezondheid. De grote vraag is: bij welke hoeveelheden begint het echt gevaarlijk te worden, en waarom is daar nog altijd geen consensus over?

Het risico voor de gezondheid is ongeveer vergelijkbaar met het eten van 27 bananen. Die bevatten van nature een zeer geringe hoeveelheid straling.

Zoals het granieten keukenblad, maar ook de bananen in je fruitschaal. Zij geven detecteerbare sporen van straling af. Om precies te zijn: 0,17 μGy gammastraling per uur. De radioactieve straling van een banaan heeft alles te maken met het kalium dat van nature in het fruit zit. Een klein deel van dat kalium is de radioactieve isotoop kalium-40. Omdat bananen een hoog kaliumgehalte hebben, krijg je per banaan die je opeet een klein beetje radioactiviteit binnen. Je lichaam bevat sowieso al een dosis kalium — met de isotoop kalium-40 — omdat dit noodzakelijk is bij de regeling van de bloeddruk en de overdracht van zenuwprikkels. Een volwassen persoon is zelfs zo’n 280 keer meer radioactief dan een banaan. Onderzoekers aanzien een blootstelling aan 50.000 μGy gammastraling per jaar nog als veilig. De hoeveelheid straling in je huis is dus ontzettend klein en totaal ongevaarlijk.