Wat is de oorzaak van slapende ledematen?

Tintelingen in handen, voeten, armen of benen worden vrijwel altijd veroorzaakt omdat de doorbloeding van de zenuw, die met de zenuw meeloopt, in de verdrukking raakt en daardoor niet optimaal wordt doorbloed. Door die druk neemt in eerste instantie de bloedtoevoer naar de zenuw af, waardoor er tintelingen ontstaan. Deze druk kan overal ontstaan in het traject dat de zenuw volgt; van de wervelkolom tot aan de hand of voet. Komt de druk op de zenuw door een hernia in de nek? Door een gespannen spier in het bekken? Wordt het veroorzaakt door een blokkade van het sleutelbeen of de eerste rib? Of door spanning of bewegingsverlies van een orgaan?

Slapende ledematen ontstaan door een tijdelijk slechte doorbloeding. Dit komt vaker voor in de ledematen omdat de gevoelszenuwen daar relatief lang zijn. Door een afknelling worden signalen van en naar het lichaamsdeel, de elektrochemische pulsen, niet goed doorgegeven via de zenuwen. Zo verliezen de hersenen deels het contact met het lichaamsdeel. Door de verslechterde bloedvoorziening wordt je arm of been bovendien slap. Ook roken en sommige sporten zoals wielrennen en paardrijden kunnen slapende ledematen veroorzaken.

Meestal wordt door een slechte lig- of zithouding -wanneer je bijvoorbeeld op je arm in slaap valt- wordt je arm bekneld en daarmee ook de zenuwen en bloedvaten die daar logen. Aangezien onze zenuwen de verbinding zijn tussen de hersenen en het lichaam, heeft het afknellen van de zenuwen tot gevolg dat de hersenen (gedeeltelijk) het contact verliezen met je arm. Omliggende zenuwen die niet worden afgekneld worden in een dergelijke situatie extra gestimuleerd, wat het tintelen tot gevolg heeft. Dat sommige zenuwen helemaal geen informatie meer doorgeven en andere juist heel veel, is voor de hersenen een signaal dat er iets niet lekker zit en de lichaamshouding aangepast moet worden. Het tintelende gevoel in je arm werkt dus als een beschermingsmechanisme om blijvende zenuwschade te voorkomen. Veelvoorkomende verschijnselen die overal in je lichaam tintelingen kunnen veroorzaken, zijn: Een slechte bloedcirculatie. Als je bloedsomloop slecht is of beperkt wordt, kan zuurstofrijk bloed niet alle plaatsen van je lichaam goed bereiken. Daardoor ontstaat er lokaal een zuurstoftekort. Dat veroorzaakt een tintelend gevoel. Als het bloed weer vrij baan krijgt, bijvoorbeeld als je anders gaat zitten, verdwijnt het gevoel vanzelf. Een beknelde zenuw. Als er (te veel) druk op een zenuw komt te staan, kan hij niet goed meer signalen doorgeven. Daardoor ervaar je een tintelend gevoel. Als de druk op de zenuw wordt weggenomen, verdwijnt het gevoel vanzelf. De overgang. Door de veranderingen in je hormoonhuishouding, kan de aansturing van je zenuwen verstoord raken. Hierdoor geven je zenuwen een tintelend gevoel door aan je hersenen. Na de overgang verdwijnen deze tintelingen vanzelf weer. Een tekort aan vitamine B12. Een tekort aan deze vitamine kan tintelingen veroorzaken. Een teveel aan vitamine B6. Een overschot aan deze vitamine kan je zenuwstelsel beschadigen. Dat veroorzaakt tintelingen. Oorzaken van tintelende armen, handen en vingers Naast bovenstaande oorzaken, kan een tintelend gevoel in je armen, handen en vingers ook worden veroorzaakt door: Carpale tunnelsyndroom. Bij dit syndroom is er sprake van een beknelling van een specifieke zenuw, namelijk de handzenuw die door de ‘carpale tunnel’ loopt, aan de binnenkant van je pols. Je arm, hand en vingers (behalve je pink) kunnen hierdoor gaan tintelen. In een kwart van de gevallen gaat dit syndroom binnen een jaar vanzelf weer over. Cubitale tunnelsyndroom. Bij dit syndroom heb je juist wél last van een tintelende pink. De beknelde zenuw zit namelijk ergens anders: aan de binnenkant van je elleboog, ongeveer op het plekje van het ‘telefoonbotje’. Als je die stoot, voel je dat ook in je pink. Geïrriteerde peesscheden. Door overbelasting van de handen, bijvoorbeeld door handenarbeid of reuma, kunnen de omhulsels van de pezen (de peesscheden) geïrriteerd raken. Mensen met suikerziekte hebben een verhoogde kans op problemen met de pezen. Een muisarm (RSI). Door het uitvoeren van herhaaldelijke bewegingen, zoals het bedienen van een computer, kan je hand of pols geblesseerd raken. Dit veroorzaakt pijn en tintelingen. Deze klachten verdwijnen meestal als je je hand en arm minder belast. Thoracic outlet syndrome (schoudergordelsyndroom). Bij dit syndroom raken zenuwen in de schouder bekneld, wat tintelingen en pijn in je schouder veroorzaakt. Die kunnen vervolgens uitstralen naar de arm, hand en nek. Te strakke sieraden of pleisters. Je armbanden en ringen kunnen te strak gaan zitten doordat je hand opzwelt, bijvoorbeeld door gewichtstoename of door het vasthouden van vocht. Ook kun je bijvoorbeeld een pleister te strak vastplakken. Hierdoor wordt de bloedsomloop beperkt of raakt er een zenuw bekneld. Als je het knellende voorwerp weghaalt, verdwijnen de tintelingen ook. Oorzaken van tintelende benen en voeten Suikerziekte (diabetes) Tarsale tunnelsyndroom (joggersvoet). Hernia Rusteloze-benensyndroom (restless legs).

CIDP begint meestal met langzaam toenemende spierzwakte in armen en benen met daarnaast gevoelsstoornissen zoals tintelingen, een slapend gevoel of pijn in armen en benen. Door de spierzwakte en gestoorde balans gaat iemand moeilijker lopen en raakt men sneller vermoeid. Pijn en vermoeidheid zijn klachten die vaak voorkomen bij CIDP en soms lastig te behandelen zijn. Bij pijnklachten wordt beoordeeld of de pijn uit de zenuwen komt of door overbelasting van het bewegingsapparaat. Bij pijn uit de zenuwen (‘neuropathische pijn’) kunnen pijnstillers nodig zijn die hier gericht op werken. Bij overbelasting van het bewegingsapparaat en vermoeidheid helpt soms een combinatie van fysio- en/of ergotherapie.

In de meeste gevallen is de oorzaak simpelweg dat je op je arm hebt gelegen ofwel dat je er druk op hebt uitgeoefend. Daardoor kan het bloed niet naar je zenuwen stromen zoals het hoort. Maar het is ook mogelijk dat je door een slechte houding rechtstreeks druk legt op een zenuw. De zenuw reageert vervolgens op het gebrek aan bloedtoevoer met een tintelend gevoel. Als de paresthesie van een meer chronische aard is, is er mogelijks een medische oorzaak: Vitamine B-tekort, Vocht ophouden, Carpaletunnelsyndroom, Perifere neuropathie, en andere aandoeningen die het centrale zenuwstelsel aantasten.