Kun je wichelroedes gebruiken om graven te vinden?

Geen van deze methoden kan eenduidig en met de grootst mogelijke zekerheid de aanwezigheid van bruikbaar water bewijzen, zij gaan allemaal af op indicatoren, zoals de elektrische geleidbaarheid, de snelheid waarmee golven zich door de bodem kunnen voortplanten, of de geneigdheid van levende plantencellen met sterke sapstroom om zich op water te richten. Het hangt ervan af wat men met het water wil doen hoe en waar men ernaar op zoek zal gaan. Indien men bijv. een amfibieënpoel wil graven moet men permanent grondwater op geringe diepte zoeken. Indicaties hiervoor zijn aanwezigheid van waterlievende of -minnende planten, stagnerend oppervlaktewater in tijden van langdurige regenval en de algemene topografie: waar het landschap in depressie staat zal de watertafel, die een vlak oppervlak heeft, dichter bij de landoppervlakte komen. Een goede indicatie voor de diepte van de watertafel is het niveau van bronnen of vrijvloeiend oppervlaktewater (natuurlijke beken), ten minste indien de afstand niet te groot is.

De moderne wichelroede lijkt nog het meest op een platgeslagen bladblazer. Hij is ongeveer een meter lang, met aan de bovenkant een flinke handgreep. Bovenop zit een scherm met bedieningsknoppen. In het apparaat zit een antenne voor het detecteren van ondergrondse of ingebouwde kabels. Als je de kabelzoeker boven een elektrakabel houdt waar stroom op staat, begint het apparaat te piepen. Dit werkt verbluffend doeltreffend. Lopend over een grasveld hoor je op verschillende plekken signalen, zelfs als de kabel meters diep in de grond zit. De meeste hebben drie standen om verschillende soorten kabels en leidingen op te sporen: een power-modus voor actieve elektrische kabels, een metaaldetector en een automatische modus. Met de kabelzoeker gebruiken we ook vaak een Genny, dat is een generator waarmee je een signaal op een kabel of stalen leiding kunt zetten. Met een Genny kun je ook zien hoe diep de kabel of leiding ligt. Met een kabelzoeker gebruiken ze dus al de weesleidingen, in een tracé naast het spoor. De gemeente wist dat er een weesleiding lag, maar niet waar deze naartoe liep. Die hebben ze dus met een kabelzoeker gevolgd. Tot hun verrassing lagen er twee kabels, waarvan er één nog in gebruik was. Ook voor ontwerpers Karin vult hem aan: “Natuurlijk is het goed dat de grondroerders een kabelzoeker gebruiken als ze gaan graven, maar het opsporen van kabels en leidingen begint al bij het ontwerp: kijk op Google Maps, doe een oriëntatieverzoek bij het Kadaster, neem contact op met de netbeheerders, ga het veld in om te schouwen en gebruik daarbij een kabelzoeker. Dan heb je de basis voor je vooronderzoek al gelegd.” De kabelzoeker staat bij mij altijd naast de sleuf. Bij negentig procent van de gravers is dat helaas niet zo. Onbekend maakt onbemind. Dus daar moet verandering in komen, want een kabelzoeker kan echt levens redden. Daar zet ik mij graag voor in. En voor het geld hoeft niemand het te laten: voor achthonderd euro heb je al een goede.